Âm thanh vòm ( Surround Sound) và những điều cần biết

Bạn đang thắc mắc âm thanh vòm là gì? Âm thanh vòm được sử dụng trong những trường hợp nào? Hãy tham khảo bài viết sau. Smart Sound sẽ cung cấp cho bạn những thông tin cần thiết về âm thanh vòm và hướng dẫn thiết kế âm thanh vòm cho gia đình với dàn loa Sonos.

Âm thanh vòm là gì? Tại sao xem phim cần hệ thống âm thanh vòm?

Âm thanh vòm, hay còn gọi là âm thanh surround hay âm thanh lập thể. Là hệ thống âm thanh phát ra từ nhiều hướng xung quanh khán thính giả. Người nghe sẽ cảm thấy như mình đang xuất hiện trong không gian phim, hòa mình vào những nốt nhạc và trở thành một nhân vật quan sát đang đứng ngay bên trong khung cảnh trên màn ảnh khi nghe loại âm thanh này.

Khác hẳn so với âm thanh tivi chỉ xuất pháp từ một hướng, hệ thống âm thanh vòm cho âm thanh từ nhiều hướng. Vì vậy, cách bố trí loa này cho phép người nghe trải nghiệm rõ ràng và chân thực hơn hiệu ứng âm thanh. Cũng như ý nghĩa nghệ thuật từ bộ phim. Họ có thể nghe thấy tiếng chim hót bên phải, tiếng động cơ xe bên trái, tiếng nhân vật ở trung tâm, tiếng bom nổ phía sau lưng. Người xem có thể vô tình bị cuốn vào trong khung cảnh phim, hòa mình với nó và sống trong đó. 

Âm thanh vòm được ứng dụng trong các rạp phim, nhà hát, sân khấu kịch hiện đại. Đương nhiên, lợi ích đầu tiên có được chính là mang lại cho khán giả những trải nghiệm chân thực nhất khi xem phim. Nhờ đó, khách hàng có thể trải nghiệm bộ phim một cách hoàn chỉnh nhất và quay lại rạp phim thường xuyên để tận hưởng âm nhạc.

Ngoài ra, một số “dân chơi” cũng có nhu cầu sử dụng âm thanh đẳng cấp nhất. Do đó, họ thường lắp đặt hệ thống âm thanh vòm tại các phòng chiếu phim tại gia, phòng cách âm phục vụ mục đích thư giãn, giải trí…

Hệ thống âm thanh vòm cần những loa nào?

Trên thực tế, âm thanh vòm thực chất là kỹ thuật tạo dựng âm thanh giống thật thông qua cách bố trí hệ thống loa xung quanh phòng chiếu phim. Tùy thuộc vào từng hệ thống âm thanh vòm nhất định mà cách sắp xếp vị trí loa cũng khác nhau. Dẫu vậy, một hệ thống âm thanh vòm hoàn chỉnh không thể thiếu loa siêu trầm, loa trung tâm, Loa vệ tinh, Equalizer hoặc Mixer.

Loa siêu trầm: Là loại loa được thiết kế đặc biệt để tạo ra các tiếng bass và âm thanh tần số thấp khác. Dòng loa này có dải tần từ 3Hz đến 120Hz. Nó góp phần tạo ra hiệu ứng âm thanh chân thực, sống động, nhất là khi tạo ra từng chuyển động âm thanh thông qua áp suất không khí làm rung sàn nhà. Dòng loa siêu trầm Smart Sound cung cấp là loa Sonos Sub Gen 3 - Được biết đến là một trong những loa siêu trầm hàng đầu thế giới.

Loa trung tâm: Loại loa này thường có kích thước lớn hơn các loa còn lại. Đây được xem là loa quan trọng nhất trong hệ thống loa âm thanh vòm. Với loa trung tâm, bạn có thể chọn loa Sonos Arc, Beam hoặc Ray. Lựa chọn tốt nhất là Arc, tuy nhiên giá của loa này khá cao với một số người.

Loa vệ tinh: Là các loa được đặt bên trái hoặc phải của căn phòng. Các loa này và loa trung tâm thường đáp ứng tần số âm thanh trong khoảng từ 20Hz cho đến 20.000Hz. Với dàn loa vệ tinh, bạn có thể chọn 2 loa Sonos One SL hoặc 2 loa Sonos Five. Tùy độ lớn của căn phòng, nếu phòng lớn thì Sonos Five sẽ là lựa chọn phù hợp nhất.

Equalizer hoặc Mixer: Đây thực chất là bộ cân bằng hoặc bàn trộn thường có trong PC, máy thu âm. Nó giúp tăng cường hiệu suất của bộ khuếch đại âm thanh. Về Equalizer và Mixer thì Sonos cho bạn 2 lựa chọn: Sonos Amp  và Sonos Port. Để hiểu hơn, hãy truy cập vào trang sản phẩm và xem phần mô tả.

Hệ thống âm thanh vòm có những định dạng nào?

Đến nay, có nhiều định dạng âm thanh vòm được phát triển và ứng dụng. Trong đó, nổi bật nhất là định dạng Dolby Pro Logic, Dolby Digital, Digital Theatre System, THX…

Định dạng Dolby Pro Logic xuất hiện từ những năm 90 của thế kỷ 20, ứng dụng trong hệ thống rạp chiếu phim tại gia. Nó trở thành tiêu chuẩn cho các băng hi-fi VHS và đến nay vẫn được ứng dụng trong việc phát sóng TV hoặc analog. Định dạng này bao gồm 4 kênh với 2 kênh độc lập có băng thông toàn dải dùng cho hai loa trước trái phải, 2 kênh ma trận. Trong đó, 1 kênh ma trận toàn dải dùng cho loa trung tâm, kênh còn lại dùng cho hai loa surround. 

Định dạng Dolby Digital là định dạng âm thanh vòm thông dụng nhất. Nó trở thành chuẩn cho ngành công nghiệp sản xuất đĩa DVD, sử dụng trong các kênh TV kỹ thuật số và kênh xem phim trả tiền. Định dạng này có 6 kênh riêng biệt cho từng loa. Trong đó có 5 kênh độc lập cho loa trung tâm, loa trái phải và 1 kênh cho loa siêu trầm.

Định dạng Digital Theatre System cho phép mỗi loa có một kênh độc lập. Định dạng này cho chất âm tốt hơn Dolby Digital. Nó được sử dụng trong rạp phim và phim DVD. Định dạng này cũng dùng 6 kênh gồm 5 loa thường và 1 loa siêu trầm như Dolby Digital.

Định dạng THX ứng dụng trong các rạp chiếu phim. Các rạp chiếu phim tại gia có thể sử dụng định dạng THX Surround EX.

Làm thế nào để tạo ra âm thanh vòm?

Dù nói rằng hệ thống âm thanh vòm có được do cách bố trí loa khắp phòng nhưng không phải ai cũng có thể tạo dựng nên âm thanh vòm khi chưa biết nhiều về nó. Để tạo ra hệ thống âm thanh hình vòm, nhà đầu tư cần trang bị một dàn loa bao gồm nhiều thiết bị loa khác nhau. Tiếp theo, tùy thuộc vào không gian phòng và ngụ ý sử dụng mà họ có thể bố trí theo những cách khác nhau.

Có thể tạo ra âm thanh vòm theo những hệ thống âm thanh nào?

Có nhiều hệ thống âm thanh được nhà đầu tư xem xét sử dụng, trong đó có hệ thống âm thanh 2.1, 5.1, 7.1, 6.1, 10.2… Chúng ta sẽ cùng nhau tìm hiểu cụ thể từng hệ thống âm thanh riêng biệt ngay sau đây.

Hệ thống âm thanh 2.1

Xét đến cùng thì hệ thống âm thanh 2.1 chưa phải là âm thanh vòm. Tuy nhiên, đây lại là tiền thân của âm thanh vòm nên chúng ta có thể tìm hiểu sơ qua về nó.

Hệ thống âm thanh 2.1 chỉ bao gồm 3 loa. Trong đó, hai loa vệ tinh được đặt ở hai bên trái phải kết hợp cùng một loa siêu trầm. Hệ thống này cho trải nghiệm âm thanh chân thực hơn âm thanh đơn hướng từ tivi nhưng vẫn chưa thực sự sống động như ở hệ thống âm thanh vòm hoàn chỉnh.

Hệ thống âm thanh 2.1 phù hợp với nhu cầu nghe nhạc thông thường của người dùng. Bên cạnh đó, so với các hệ thống âm thanh 5.1 hay 7.1 thì đây vẫn là phương án tối ưu về kinh tế cho những ai chỉ muốn nghe nhạc, xem phim tại nhà.

Hệ thống âm thanh vòm 5.1

Đây là hệ thống âm thanh hình vòm được sử dụng nhiều trong các rạp chiếu phim cỡ vừa và nhỏ nhằm mang lại trải nghiệm âm thanh chất lượng cao. Hệ thống này bao gồm 5 loa thường và một loa siêu trầm, trong đó có hai loa phía trước cùng hai loa phía sau đều đặt ở trái và phải, một loa trung tâm. 

Trong hệ thống âm thanh vòm 5.1, mỗi loa đảm nhiệm một nhiệm vụ khác nhau. Cụ thể là:

Loa trung tâm và hai loa trước phát ra những âm thanh chính bao gồm lời thoại nhân vật, bài hát…
Hai loa sau phát ra các âm thanh và hiệu ứng đi kèm giúp bộ phim trở nên sống động hơn, bao gồm tiếng vang động cơ, tiếng vỗ tay, tiếng gió, tiếng nước chảy…
Loa siêu trầm phát ra những âm thanh với tần số cực thấp nhằm xử lý những âm trầm, giúp người xem có những trải nghiệm âm thanh tuyệt vời hơn.

Tham khảo SET 5.1 SONOS:

*** Set 5.1 với 1 loa Sonos Arc và 2 loa Sonos One SL

*** Set Sonos 5.1 với 1 loa Sonos Beam và 2 loa Sonos One SL 

*** Set Sonos 5.1 với 1 loa Sonos Ray và 2 loa Sonos One SL

Hệ thống âm thanh vòm 7.1

So với hệ thống âm thanh 5.1 thì hệ thống âm thanh vòm 7.1 có bổ sung thêm 2 loa surround hay còn gọi là rear surround. Như vậy, hệ thống âm thanh này bao gồm tới 8 loa, trong đó có 1 loa siêu trầm. Các vị trí đặt loa được sắp xếp hài hòa, bao lại thành hình tròn, khán giả ngồi ở trung tâm.

Thường thì những rạp chiếu phim có diện tích rộng lớn sẽ chọn sử dụng hệ thống âm thanh vòm 7.1. So với các hệ thống đã giới thiệu trước đó, hệ thống âm thanh này mang lại những trải nghiệm âm thanh khác biệt, gia tăng cảm nhận của khán thính giả về chiều sâu và chiều rộng của âm thanh.

------------------------------------------------------------
Liên hệ với Smart Sound để được tư vấn miễn phí:

Facebook: https://www.facebook.com/smartsoundvn

📍 Showroom: Số 16, đường 35, An Khánh, Quận 2, Thành phố Hồ Chí Minh

☎️ Hotline: 0913 699 545

📧 Email: dungduyen@kimsontien.com

🌐 Website: https://smartsound.vn/

Xem thêm: 

1. Nguyên tắc và giới hạn về âm thanh vòm
2. Thiết kế hệ thống âm thanh phòng nghe chuyên nghiệp
3. Cách bố trí dàn loa 5.1 - Hướng dẫn từ chuyên gia